OLUMSUZ DEĞİŞİM

ÂYET:

نَِّ للّٰهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّروُ مَا بِانَْفُسِهِمْۜ

“…Bir millet kendi durumlarını değiştirmedikçe Allah onların durumlarını ^[1]değiştirmez…” آيَا يَُّهَا لَّذ۪ينَ مَٰ آنُو نِْ تَتَّقُو للّٰهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرقَْاناً وَيُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّأـاتِكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْۜ وَللّٰهُ ذُو لْفَضْلِ لْعَظ۪يمِ

“Ey iman edenler! Eğer Allah’tan (hakkıyla) ittika eder (şirk ve isyandan) sakınırsanız; O, sizin için furkan kılar (hakla bâtılı, doğru ile yanlışı ayırt edecek özellik ihsan eder).” ^[2]

ربََّ آنَا فَْرِ غْ عَلَيْنَا صَبْرً وَثَبِّتْ قَْدَمَنَا وَنْصُرنَْا عَلَى لْقَوْمِ لْكَافِر۪ينَۜ

“Rabbimiz, üzerimize sabır yağdır. Ayaklarımızı istikamet üzere sâbit kıl (Bize cesaret ver ki tutunalım), kâfir kavme karşı bize yardım et!” ^[3]

Gelişme, ilerleme, güzelleşme anlamında kullandığımız “değişim”, günümüzde daha çok olumsuz anlamlar içeriyor. Artık değişim denilince yozlaşma, bozulma akla geliyor. Değişim günümüz dünyasında Müslüman geçinenler açısından dünyevîleşmeyi ifade ediyor.

İnancımızı tanıtıp sevdiremediğimizden diğer mahalleye bilinçli-bilinçsiz taşınan kayıp çocuklarımızı konu dışı tutarsak; bizim mahallenin durumu, bu konuda da içler acısıdır. Giderek sağcılaşıp muhafazakârlaşan, uzlaşmacı, pragmatist, liberal bir çizgiye doğru devamlı bir kırılma yaşanan, satılan salyangoza karşı çıkılmadığı gibi alıcısının bol olduğu bir mahalle… “Lâ”sı olmayan bir inanç yaygınlaştırılıyor; teslimiyeti, itaati ve olumlu anlamda (yani, Allah’a isyan edenlere) isyanı olmayan, düzene uygun bir din dayatılıyor. Her şeyle, özellikle egemen tüm güçlerle, onların düzenleriyle, anayasalarıyla uzlaşan, tâğutların râzı olduğu yapay müslümanlık(!) hâkim kılınmak isteniyor. Bu kırılma yeterli düzeye gelmiş olmalı ki, düzene pasif destek veren mahallemizin insanları, artık düzenin en temel kaynağı olan anayasayı sahiplenmeye çağrılıyorlar. İçlerinde tevhid erlerinin de bulunduğunu bildiğimiz büyük kuruluşlar, hormonal büyü(tül)menin gereği olarak, kamuoyuna daha dün “yetersiz ama evet” mesajları veriyordu. Yarın da büyük ihtimalle, üstü örtülü veya apaçık şekilde demokrasiyi savunmanın sonucu olarak; cihadı, oy sandığının içinde kaybolmak olarak tanımlayacaklar.

“Demek ki düzene karşı çıkanların bile önemli bir kısmı, Kur’anî temel verilerden, tâğutu tüm kurum ve kurallarıyla reddettiğinden dolayı değil, beşerî hesaplardan dolayı düzene muhâlif görünüyormuş. Uzlaşma adıyla cephelerini terk edebilen, kitabın bir kısmını reddettiğini fark edemeyen, kahraman geçinen zavallılarmış. Kafadaki kelliğin gözükmesi için iyi ki zaman zaman takkeleri düşüren kuvvetli rüzgârlar esiyor. Artık tâğut, velâ, berâ, günahta ve küfürde yardımlaşma, hâkimiyet, hüküm koyma, teşrî, yani kanun koyma, ilâhlığa yeltenme, tevhidî ilkeler, şirkten sakınma, beşerî ideolojileri red gibi kavramlar radikal sanılan kesimlerde bile etrafına insan toplamak için işportacı sloganlarıymış, demek ki” dese biri, çok ağır ve sert mi olur? Kimi “İslâmcılar”ın takvimleri hâlâ 28 Şubat’ı gösteriyor. İlkesel değilmiş demek ki tavırlar, konjonktürelmiş ki, bu kadar basit imtihanlarda bile bu kadar kurum savrulabiliyor. Bu tavırlar, şirki izâle ve tevhidi ikame etme görevini üstlenen İslâmî değişim ve dönüşüm taraftarı muvahhid gençleri daha bileyecek, kendilerine daha çok iş düştüğü bilinciyle onlar maratona devam edecek.

Aslında bir Kur’an insanı muvahhid mü’mini; demokrasi, düzen, Amerika, ılımlı İslâm anlayışının nefse hoş gelen uzlaşmacı çizgisi veya başka hiçbir şey değiştiremez. O bir kez değişmiştir; tevhidi öğrenmiş ve inanmıştır, Kur’an’a uymuş ve her şeyiyle değişmiştir. Bir daha değişmeyecek hale gelmiştir.

Hani kıssa şeklinde anlatılır: Muvahhid bir mü’minle dini de dünyayı da doğru anlamamış bir Mevlevî dervişi karşılaşmışlar. Dervişe sormuş bizimki: “Siz ne yaparsınız?” diye. O da yaptıkları semâ denilen derviş dansını kast ederek cevaplamış: “Biz ‘Allah’ der, döneriz. Peki, ya siz ne yaparsınız?” Muvahhid mü’min cevap vermiş: “Biz bir defa ‘Allah’ dedikmi, bir daha dönmeyiz!”

Mü’min, “Allah” dedimi, bir daha dönmez, dönüşmez, dönüştürülemez. O gerçeği bulmuştur. Başkaları ona, İslâm’ın vaad etmediği hangi güzel şeyi vaad edebilir ki?! O, güç kaynağını bilir; Allah’tan başka güç ve kuvvet tanımaz. O rızık kaynağını bilir; O’ndan başka Rezzak’ın varlığını kabul etmez. O malınmülkün esas sahibini bilir ve inanır ki, mülkün sahibi mülkü dilediğine verir, dilediğinden alır, dilediğini onurlu-şerefli kılar, dilediğini zelil eder.

O bilir ki, düzenin cenneti yoktur; nimetleri sanaldır, tadı sahtedir, vaadleri kandırmacadan ibarettir. Onun yararı çok azdır, azın azı. “Metâun kalîl”; az bir yarar, yalancı menfaat…

Muvahhid mü’min bilir ki, iman kazandırır; hem dünyada, hem âhirette. Allah, sadece Kendi yolunda olanlara hayatı kolaylaştıracak, güzel bir hayat verecek, kalp mutmainliği ihsan edecektir. Âhiret açısından zaten o kazançlıdır.

Bütün bunlara rağmen; bizim mahallenin insanlarının, özellikle 28 Şubattan bu yana, bırakın olumlu gelişme içinde ilerleyip koşmaları; yerinde saymaları, dünkü çizgilerini korumaları bile takdir edilecek özellik oldu. Sayıları 167 000’i geçen dernek ve vakıflar, hele büyüdükçe zemini daha kayganlaşıyor; içindekileri merkeze, demokrasiye, muhâfazakârlığa, ılıman İslâm anlayışına doğru savuruyor. Artık “tekbir” sloganları yerine “tedbir” çağrıları yapılıyor, bazıları “tehdit” şeklinde algılamasın diye “tevhid” gündeme bile getirilmiyor. Artık en fazla tüketilen kavramlar; maslahat, zaruret, hılfu’l-fudul, eman vb. İnsanımız artık ümmetin nasıl gâlip geleceğinden bahsetmiyor bile; hâlâ Rumların gâlibiyetine alkış tutuyor. Görmek istemiyor ki, Rumlar artık müslümanım diyenleri yanına alarak Müslümanlarla savaşıyor.

Allah’ın dinine yardım etmeyince, Allah’ın yardımından ve O’nun ayakları sağlam tutup kaydırmaması müjdesinden de mahrum oluyor insanlık.^[4] “Rabbimiz, üzerimize sabır yağdır. Ayaklarımızı istikamet üzere sâbit kıl (Bize cesaret ver ki tutunalım), kâfir kavme karşı bize yardım et!”^[5] demesi gereken insanımız, “Rabbimiz, bize aceleyi (dünyayı) ver, biz korkmayı tercih ediyoruz, ayaklarımızı sâbit kılma, çünkü biz bâtıla doğru değişip geri adım atmak istiyoruz, kâfirlere karşı çıkmak istemiyoruz, onlara benzeyip onlar gibi olmak istiyoruz, onlarla bizi karşı karşıya getirme!” diye fiilî olarak duâ ettiği müddetçe, her halde (her durumda) İlâhî yardım gelmez.

İnsanımızın çoğu şaşkınlığı ve sapkınlığı hidâyete tercih ediyor. Arayış içinde bile değil. Doğru ile eğriyi ayırt edemiyor. Hakla bâtılı karıştırmayı seviyor. Kitabın, doğru ile eğri arasında bir ölçü, bir furkan olduğunu^[6] çoktan unutmuş. “Ey iman edenler! Eğer Allah’tan (hakkıyla) ittika eder (şirk ve isyandan) sakınırsanız; O, sizin için furkan kılar (hakla bâtılı, doğru ile yanlışı ayırt edecek özellik ihsan eder).”^[7] müjdesi, yalancı politikacıların bâtıl çağrılarının gürültüsüyle duyulmaz olmuş.

Müslümanların önemli bir kısmı, gerçek anlamıyla iman etmediği, imanlarına zulüm karıştırdığı veya en azından imanın tadına varacak bir kaliteye erişemediği için, İsrailoğullarının gittiği yoldan giderek dünyevîleşmiş ve yozlaşmış durumda. Adı konulmamış irtidadı, gerisin geriye cahiliyyeye dönüşü yaşıyor nice insanımız.

Tâğutî düzen ve câhiliyye toplumu insanı nasıl değiştirip dönüştürüyor? Dünyaya gelişigüzel bir bakış bile yeterli (Zaten hep gelişi de gidişi de güzel olmalı bakışlarımızın ve davranışlarımızın). Batılı kâfirlere, hıristiyan ve özellikle de yahudilere ait Kur’an’da beyan edilen olumsuz özelliklerin çoğu, bugün “müslümanım” diyenlerde hiç eksiksiz bulunmaktadır. Dolayısıyla hıristiyan ve yahudilere verilecek dünyevî ve uhrevî cezalar, mü’min geçinenlerden onları örnek alan taklitçilere de verilecektir. Bu, İlâhî adâletin gereğidir. Lânete, gazaba uğrama ve dalâlet/sapıklık hükümleri/damgaları da... Bu değerlendirmeler, fertler için olduğu kadar, toplum için de geçerlidir. Toplumların, devlet ve rejimlerin, lânetli ve sapık yolu izledikleri zaman, helâkleri ve cezaları, tarihtekinden farklı olmayacaktır. Sünnetullah’ta (Allah’ın toplumsal kanunlarında) bir değişiklik olmaz. Saâdeti asra taşımak ve sahâbeleşmek mümkün olduğu gibi, İsrâil’leşmek de mümkündür. Bu tercih; mutluluk veya felâketi, cennet veya azâbı seçmektir. Dışımızdaki kâfirden daha tehlikeli olan, içimizdeki küfür ve kâfirdir, yahûdileşmedir; inanç, ahlâk ve yaşayış tarzı olarak gâvurlaşmadır; içimizdeki tâğutlar ve onlara destek olan anlayıştır.

“Ey iman edenler! Siz (önce) kendinize bakın. Siz hidâyet üzere/doğru yolda olunca, dalâlette olan kimseler size zarar veremez.” ^[8]

“Allah, mü’minlerin dostudur, onları karanlıklardan nura (aydınlığa) çıkarır. İnkâr edenlere gelince, onların dostları da tâğuttur. O, onları nurdan (aydınlıktan) alıp karanlığa götürür.” ^[9]

“Bir toplum, kendini değiştirinceye kadar Allah onlarda bulananı değiştirmez.”^[10]

“Ey iman edenler! Eğer siz Allah’a (O’nun dinine) yardım ederseniz, Allah da size yardım eder, ayaklarınızı sağlam tutar.” ^[11]

“Gevşeklik göstermeyin, üzüntüye kapılmayın. Eğer gerçekten iman etmişseniz, üstün gelecek olan, en yüce olan sizsiniz.” ^[12]

“Ey iman edenler, iman edin!” ^[13]

Gönüllerdeki gâvurluğa savaş ilân edip içimizdeki işgali kaldırmadan, dıştakine tavır almak mümkün değildir. Kalp ve kafamızdaki, el ve dilimizdeki şirktir, küfürdür, tuğyandır dünyamızı perişan, âhiretimizi zindan edecek olan.

İki milyara yakın kalabalığın yeniden tek bir İslâm ailesi şeklinde ümmet olması için, müslümanım diyenlerin her şeyden önce yeniden imanını; içinde yaşadığı sosyal, ekonomik ve siyasal yapıyı gözden geçirmesi gerekmekte, köklü değişikliklere ve değiştirmelere aday olması icap etmektedir. Bunun için de başlanacak yer: Şirkin izâlesidir, tevhidin ikamesidir.

Sonra canlı Kur’an adayları yetiştirmek, iman-amel bütünlüğüne ermek, takvâ ve ahlâkî erdemlerle örnekliğe önem vermektir. İşte bu özelliklere sahip olan ümmetin içinde tüm ümmeti ve İslâm’ı temsil edebilecek öncü insanların, nasıl cihad edilmesini bilen ilim sahibi, muttakî ve ahlâklı mücâhidlerin cihadı, kapıları açacak ve Allah’ın yardımına muhatap olunacaktır. Allah, ancak bu aşamalardan geçmiş, kendi dinine yardım edenlere yardım edecektir. Ve Allah’ın yardımına lâyık olmadan böylesi büyük işleri başarmak ve hatta girişmek mümkün değildir.

Ümmetin ekserisinin evleri ve işyerleri, çocukları ve gençleri, okulları ve sokakları işgal edildiği halde farkında bile değiller. Ümmetin fertlerinin çoğu işgalcilerine tutkun, hayran ve yardımcı durumda. Ümmet, dostunu düşmanını tanımıyor, işgalin ne olduğunu bilmiyor. Gardiyanına âşık oluyor, cellâdını ölesiye (öldürülesiye) seviyor. Aman Allah’ım, nasıl olur, şehid kanları bile bu durumu değiştiremiyor. “Her yer Kerbelâ” denir ya, bugün “her yer Filistin!” Her yer işgal altında. Zulmün en büyüğü, bedenlere yapılan değil; kafa ve gönüllere yapılandır. Dünyasını yok etmekten daha büyük zulüm, insanın âhiretini mahvetmektir. Kur’an öyle diyor: “…Allah’a şirk koşma! Şüphesiz şirk, gerçekten en büyük zulümdür.”^[14] Yardım edilmesi istenilen cephelerden daha feci olanı, bu ülkedeki insanların durumu. Onlar hiç olmazsa düşmanlarını tanıyorlar ve atacak taş bulduklarında taşlıyorlar, onlara tavır alıyorlar. Ölüyorlar (ölümsüzleşiyorlar) ve kurtuluyorlar. Buradaki işgal sonucu ölenlerinse âhireti mahvoluyor. Biz, insanların suçsuz yere ölmemesi için mücadele etmeyi önemseriz, ama çevremizdeki insanların âhiretlerinin mahvolmaması için gayretleri daha öne çıkartırız. Önceliğimiz, insanların bedenleri değil, ruhları olmalı; Dünyaları değil, âhiretleri… İnsanların öncelikle karınlarını değil, gönüllerini doyurmalıyız.

Beyinlerini ve gönüllerini, yaşadıkları çevredeki topraklarını ve hatta mescidlerini her çeşit işgalden arındıramayanlar, uzaklaştıkları mübârek yerleri ve büyük mescidlerini hiç kurtaramazlar. Her tarafımızı kuşatmış şirk ve küfre, tuğyan ve isyâna savaş ilân edip içimizdeki işgali kaldırmadan, dıştakine tavır almak mümkün değildir.

İlâhî yardım olmadan hiçbir netice alamaz, felâha ve zafere eremez mü’minler. Görevlerinden kaçan, tâğutlardan korkan, beşerî ideolojiler peşinde koşan, gündelik işlerden dâvâya vakit ayıramayan, kâfirleri dost ve velî kabul eden dünyevîleşmiş müslümanlar bunca zulüm, vahşet, işgal ve şirkin dayatması karşısında kendilerine gelmezler ve Allah’ın ipine topyekûn sarılmazlarsa, İlâhî yardıma nasıl ulaşılır?

İlâhî yardımdan, rahmeti yağdıracak özelliklerden uzak yaşamayı tercih etmenin bir sonucudur bu rezilce hayat, câhilce câhiliyye yaşayışı ve tuğyanla yönetilme. Kadın-erkek mü’minlerin birbirlerini velî kabul ederek birbirlerine iyiliği emredip gördükleri kötülükten sakındırmaları, namazı kılıp zekâtı vermeleri, Allah ve Rasûlüne itaat etmeleri, âhirette güzel meskenlere ve cennete ulaştıracağı gibi, Allah’ın rızasına ve dünyada Allah’ın rahmetine de sebep olacaktır.^[15] Kur’an’a tâbi olup uymak ve Allah’tan korkmak, (şirk başta olmak üzere günahlardan sakınmak) insanı Allah’ın rahmetine ulaştıracak;^[16] tüm (muvahhid) mü’minleri kardeş kabul edip aralarını düzeltmek İlâhî rahmeti harekete geçirecektir. ^[17]

Allah, kullarına zerre kadar zulmetmez. İnsanın başına gelenler, kendi elleriyle yaptıkları yüzündendir. Bugünkü zillet de insanın tercihidir. İnsan hayrı da şerri de kendisi çağırır. “İnsan, hayrı istediği gibi şerri de ister. İnsan pek acelecidir.”^[18] Allah’ın gösterdiği kıbleyi, istikameti, hidâyeti, izzeti, nimeti, kitabı terk edip rezilliği isteyen topluma Allah onu da verir. İnsan hürdür; dilerse cehenneme giden yolu tercih edebilir.

“…Bir millet kendi durumlarını değiştirmedikçe Allah onların durumlarını değiştirmez…”^[19] Ayet, Allah’a itaatkâr bir kavmin nimet ve hayır istikametinden^[20] masiyet yönünde^[21] tercihte bulunarak kendini olumsuza doğru değiştirdikleri^[22] takdirde Allah’ın da o kavmi (olumsuz yönde) değiştireceğini ortaya koymaktadır. Yine ayetteki “mâ bi kavm” ifadesi, değişebilirlik özelliğine sahip toplumsal yapı anlamına gelmektedir. Buna göre toplumsal yapıda meydana gelen değişim, o toplumda yaşayan bireylerde de bir değişiklik meydana getirmektedir. Ve yine tersine bir süreç olarak insanlarda meydana gelen değişmelerin de, toplumsal yapıda bir değişikliğe yol açtığından aynı şekilde söz etmek mümkündür.

Nefiste yani iç âleminde olanı değiştirmek, takvâyı bırakıp Allah’ın âyetlerini terk edip hevâya tâbi olmaktır. İşte Enfal 53 ile Ra’d 11. âyetlerde yer alan enfüs kavramı, “şahsiyet, kimlik, kişilik, karakter” mânâlarına gelmektedir. Demek ki toplumları olumsuz yönde değiştiren, yani Allah tarafından değiştirilmelerine neden olan dinamik, kimlik bunalımıdır.

Her toplum kendi kültürünü oluştururken, halkına da bir kimlik kazandırır. Bu kimliği değiştirmeye kalktıkları an, toplumların kimliği de buna bağlı olarak değişecektir.

Halkın, Allah’ın bizi yücelere tırmandırmak için gökten uzattığı ipe yapışıp yükselmeyi değil de, Allah’tan uzaklaştıracak ve alçaltacak özelliklere yapıştığından kendi seçiminin cezasını çekmektedir. Kâfirlerin azgınlığı ve çokluğu değildir bu durumun sebebi; insanımızın kendi intiharıdır: “Ey iman edenler! Siz (önce) kendinize bakın. Siz hidâyet üzere/doğru yolda olunca, dalâlette olan kimseler size zarar veremez.”^[23] Ayaklarının sırat-ı müstakim üzere sâbit kalmasını isteyen ve Allah’ın yardımını arzulayan kimsenin Allah’ın dinine yardım etmesi gerekiyor. ^[24]

Kur’ân-ı Kerim, toplumların yıkılış biçimlerini ve kötü sonlarını ortaya koyduğu gibi; onları, bu noktaya getiren sebepleri de açıkça beyan eder. Bu nedenlere ilişkin şu örnekler verilebilir: Zulüm, baskı, haksızlık ve günahlar;^[25] lüks, israf, fısk ve bozgunculuk içinde olmak;^[26] cinsel sapıklık, aşırılık ve yol kesmek;^[27] günah, zulüm, refah ve zevke dalma. ^[28]

Zaten Allah’a itaatsizlik, nimetlerine nankörlük dünyada da cezasız kalmaz:

“Bu ülkenin halkı, Allah’ın nimetlerine nankörlük etti. Bu yüzden Allah onlara, yaptıklarına karşılık, korku ve açlık elbisesini/ıstırabını tattırdı.”^[29] Kitabın (Kur’an’ın) bir kısmına inanıp bir kısmına inanmamanın da âhiretteki büyük cezadan önceki karşılığı, dünya hayatında rezil olmaktır.¹²⁴¹ Hz. Peygamber’in emrine muhâlefet de; fitne/belâ ya da acıklı bir azâbı getirir.^[30] Önde gelenlerin ve sâlihlerin fesâdı önlememeleri^[31] ve ekonomik dengesizlik, vurgun ve soygunlar da dünyevî azâbın ve helâkin sebeplerindendir. ^[32]

Dinini sevenler İslâm dışı düzeni savunamazlar. Dindar geçinenler muhâfazakâr olamazlar. Muhâfaza edilmesi değil; mücâdele edilmesi gerekli yıkılası câhiliyye ve küfür düzeniyle çevrilmişiz çünkü. Hak Din, câhiliye düzenini muhâfaza etmeyi (muhâfazakârlığı) değil; câhiliyeyle inkılâbî mücadeleyi esas alır. Böyle olduğu halde, inkılâpçı tevhid dinini, muhâfazakâr bir din diye insanlara sunan tahrifatçı zihniyet, kendini olumsuz değiştirdiği gibi, dini de tahrif edip değiştirme eğilimindedir.

Tüm peygamberler tâğutlarla mücadeleyi öne çıkaran^[33] ve önce fertleri İslâmlaştırarak içinde yaşadıkları câhiliyeyi, tevhidî istikamete doğru olumlu tarzda değiştirmeye çalışan korkusuz önderlerdir.

Ulemâ ve ümerânın gaflet veya dalâletlerinden kaynaklanan uyarı, yönlendirme ve tavsiyenin (emr-i bi’l-ma’rûf ve nehy-i ani’l-münker) yetersizliği, hatta tümden terk edilmesinin bu cinâyetlerin sergilenmesinde büyük katkısı vardır.

Ve… hayra doğru değişip değiştirmeyeni değiştirirler. Çevresini olumlu anlamda değiştirmeye çalışmayan kimse, çevrenin olumsuz değişiminden payını alır. Neyin, hangi şeylerin değişmemesi gerektiğini, ayağımızın hangi çizgide sâbit kalmasını iyi bilip tespit etmek gerekiyor öncelikle. Değişim, dönüşüm derken, olumsuz değişimin kıskacında tükürdüğünü yalayan, gerisin geriye haktan dönen insanlarımızı hatırlamak gerekiyor. Pergelin sabit ayağında hiçbir kayma olmadan diğer ayağını belli sistem içinde açarak halkayı büyütmeye çalışmak; yapılması gereken bu.

Zafer önce gönüllerde ve kafalarda kazanılır. Gönüllerindeki, zihinlerindeki, hayatlarındaki işgallere karşı direnenler, er-geç zafere ulaşacaktır. Kurtulamayan kurtaramaz. Kendini fethedemeyen hiçbir şeyi fethedemez. Olumlu şekilde hayat boyu değişmeye çalışmayan, başkalarını değiştiremez. Gönül kapısını tevhid anahtarıyla açabilen kimsenin önünde ise, nice kapalı kapılar kolayca açılacaktır. Allah nazarında en üstün olan kişi, gönlünü, bileğini ve kafasını birlikte güçlendiren ve bu dengeli gücü Allah yolunda kullanabilen, kendi güzel değişimini toplumu değiştirme yolunda kullanan kimsedir.

Öyleyse haydi yeniden iman etmeye, bir daha değişmemek üzere yeniden Kur’an’la değişmeye. Güzele doğru değişip değiştirmeye

[1] ] 13/Ra’d, 11

[2] ] 8/Enfâl, 29

[3] ] 2/Bakara, 250

[4] ] 47/Muhammed, 7

[5] ] 2/Bakara, 250

[6] ] 2/Bakara, 185; 25/Furkan, 1

[7] ] 8/Enfâl, 29

[8] ] 4/Nisâ, 105

[9] ] 2/Bakara, 257

[10] ] 13/Ra’d, 11

[11] ] 47/Muhammed, 7

[12] ] 3/Âl-i İmrân, 139

[13] ] 4/Nisâ, 136

[14] ] 31/Lokman, 13

[15] ] 9/Tevbe, 71-72

[16] ] 6/En’âm, 155

[17] ] 49/Hucurât, 10

[18] ] 17/İsrâ, 11

[19] ] 13/Ra’d, 11

[20] ] Ebu Hayan el- Endülüsi, El-Bahru’l-Muhit, Daru’l-Fikr, Beyrut, 1992, C.6, s.363

[21] ] İbn Cerir-et Taberi, Cami’ul Beyan, Darul Fikr, Beyrut, 1999, C.8, s.159; Muhammed el- Emin bin Muhammed el- Muhtar, Edvau’l Beyan, Mektebetu İbn Teymiyye, Kahire, 1992, s.86.

[22] ] İbn Kesir, Tefsiru-l Kuran’il Azim, Meüessetü Kurtuba,Kahire, 2000, C.8, s.119

[23] ] 4/Nisâ, 105

[24] ] bk. 47/Muhammed, 7

[25] ] 7/A’râf, 5

[26] ] 17/İsrâ, 16

[27] ] 29/Ankebût, 28-29

[28] ] 6/En’âm, 44

[29] ] 16/Nahl, 112 1241] 2/Bakara, 85

[30] ] 24/Nûr, 63

[31] ] 11/Hûd, 116

[32] ] 11/Hûd, 84-86

[33] ] 16/Nahl, 36